tsvangirai’s bittere pil


De Zimbabwaanse premier Morgan Tsvangirai heeft zich de woede op de hals gehaald van de homo’s en lesbo’s in zijn land. Nadat president Mugabe de nationale vrouwendag enkele weken terug aangreep om weer eens naar homo’s uit te halen – lang niet gebeurd – verklaarde Tsvangirai vervolgens het met hem eens te zijn. Hij zei geen reden te zien voor mannen ‘om elkaar in de nek te hijgen terwijl er in het land een tekort aan mannen is.’ In Zimbabwe zijn vrouwen in de meerderheid.
Mugabe lokte Tsvangirai met zijn provocatie uit de tent en de voormalige oppositieleider volgde gedwee. Zo werden de verwachtingen van de homobeweging met een uitspraak de de grond ingeboord.

Dat is op zijn minst ondankbaar. Het waren immers de activisten van de homobeweging die in het begin van de jaren negentig als eersten in hun land Mugabe durfden tegenspreken. De Zuid-Afrikaanse politicoloog, en bezetter van de Nelson Mandela Leerstoel, Peter Vale schreef daarover ooit een behartenswaardig artikel. De homobeweging kwam niet alleen op voor de belangen van de achterban maar introduceerde een democratisch fenomeen: dat van kritiek op de machthebber. In de loop der jaren is die houding gemeengoed geworden onder een groot aantal Zimbabwanen. Maar de pioniers van de tegenbeweging die Tsvangirai uiteindelijk (deels) in het zadel hielpen is niet minder dan verraad.
Miles Tanhira vangt zijn commentaar op www.mask.org.za, een website die de ontwikkelingen op het gebied van homoseksualiteit volgt, dan ook aan met E Tu Tsvangirai, vrij naar Caesar die werd neergestoken door de man die hij vertrouwde en riep: ‘Ook gij, Brutus!’

Vrolijker word ik van de verklaring tegen de voorgenomen scherpere anti-homowetgeving in Oeganda die kerkleiders, juristen en maatschappelijke organisaties in Afrika vandaag bekend maakten. Niet eerder kreeg een verklaring die het opneemt voor homorechten zo’n brede steun in Afrika. Naast veel Zuid-Afrikaanse telt de verklaring ook veel Oegandese en Keniaanse organisaties als supporter. Daarmee hebben de homofoben vooralsnog het tegenovergestelde bereikt van wat ze beogen: openlijke en groeiende steun voor de homobeweging.
Maar dat is politiek. Wie er woont, verscholen in de kast, staat doodsangsten uit.