‘fout regime’

Jonas Savimbi meets Ronald Reagan
Jonas Savimbi meets Ronald Reagan

Wat is toch dat ‘foute regime’ waarin het in berichtgeving over de vader Márcia en Cláucio steeds gaat? Inmiddels is aangekondigd dat beide jongeren in Nederland mogen blijven. Of dat voor de vader ook geldt, is nog de vraag. Hem werd ooit een verblijfsstatus geweigerd omdat hij zich schuldig zou hebben gemaakt aan oorlogsmisdaden. Dat is een vermoeden want bewijs is tot op heden niet gevonden.

Na de onafhankelijkheid werd Angola getroffen door een burgeroorlog. Dat had alles te maken met de Koude Oorlog die op Afrikaans grondgebied omsloeg in ettelijke gruwelijke veenbranden. De nieuwe machthebbers van de MPLA genoten de steun van de Sovjet-Unie en Cuba. De rebellenleiders van Unita en FNLA wisselden herhaaldelijk van affiniteit tussen China, dat zich tegen de Sovjet-Unie gekeerd had, en de Verenigde Staten. Apartheid-Zuid-Afrika koos destijds consequent de kant van anticommunistische rebellengroepen. Jonas Savimbi, de leider van het op diamantsmokkel steunende Unita, is herhaaldelijk op audiëntie geweest bij de toenmalige leiders van de Westerse wereld, Thatcher en Reagan. Maar ook in de internationale media genoot deze schurk een zeker gezag. De Britse journalist Fred Bridgland schreef een reeks propagandaverhalen maar de liefde voor Savimbi bekoelde toen deze een Angolese vriend van de journalist, die met de Unitaleider in conflict was geraakt, liet executeren. Ook ‘onze’ Arnold Karskens had een zwak voor de Angolese rebellenleider getuige zijn stukken destijds in Nieuwe Revu.

Dat MPLA op de steun van een grote meerderheid van de Angolese bevolking kon rekenen, bewezen de latere, schaarse, verkiezingen. Het maakte Savimbi niet uit, terwijl de gematigde vleugel met de MPLA onderhandelde, vocht hij lustig door. Schattingen van het aantal doden lopen uiteen van een half tot een miljoen.

Het huidige MPLA bewind onder leiding van de Eduardo dos Santos (ruim dertig jaar in het zadel) is verworden tot een stel graaiers die hun zakken vulden met de miljardenopbrengsten uit de oliehandel. Nu de prijs van ruwe olie dramatisch daalt, verkeert het regime in de problemen.

Het is waarschijnlijk dat ook het MPLA bewind destijds vuile handen maakte tijdens de smerige oorlog die werd aangewakkerd en – financieel en militair – gesteund door Washington en Pretoria. Met het concept van de niet-statelijke oorlog, zoals we die vandaag in onder meer in het Midden-Oosten om zich heen zien slaan, is in Angola langdurig geëxperimenteerd. En het is natuurlijk niet uitgesloten dat iemand die destijds in het officiële leger betrokken was bij de strijd daartegen vuile handen maakte.

Maar dat er toen een ‘fout regime’ heerste dat inhakte op wat in die benadering onwillekeurig op een bevrijdingsbeweging gaat lijken, is ahistorische onzin.

4 thoughts on “‘fout regime’”

Comments are closed.